Standaard pagina

We zijn verleerd naar ons lichaam te luisteren. Een gezonde combinatie tussen lichaam en geest - eigen denken en voelen. Dat heb je voor een deel te danken aan de interactie met je ouders, maar de uitbouw van je identiteit  en de daarin besloten afstemming op je lichaam gebeurt buiten het gezin.

Je neemt beelden en woorden over die de buitenwereld je aanreikt of opdringt. Daar is ook de digitale wereld bijgekomen, die je aan een beeldenbombardement blootstelt. Als je niet bewust naar deze beelden kijkt, neem je de voorgehouden idealen over. Zo ga je van identificatie binnen het gezin naar identificatie met het cultureel dominante vertoog.

Het proces van beinvloeding blijft hetzelfde, met dezelfde vragen zoals bij de eerste identiteitsontwikkelingen; sluiten de voorgehouden spiegelingen min of meer aan bij wat ik zelf voel?

Gaat het over verwachtingen die aansluiten bij mijn mogelijkheden?

In welke mate laten de beelden keuzes toe?

Als het antwoord op die vragen negatief is, dan spreken we over vervreemding. Dan nemen we ideeën en beelden over die ons ziek maken. Het gevolg is dat we niet langer afgestemd zijn op wat er binnen in ons en in ons lichaam aan het werk is. Vervreemding, samen met indoctrinatie, zijn bekende fenomenen uit totalitaire politieke systemen. We beseffen te weinig hoe een economische ideologie  onze identiteit op een sluipende manier overgenomen heeft, ogenschijnlijk onafhankelijk van een ideologie.

De meest doortrapte list bij deze onzichtbare vervreemding is de uitnodiging van de ' beeldenwereld'  om onze ' individualiteit' belangrijk te maken. In de praktijk betekent dit dat we met zijn allen hetzelfde doen en denken uniek te zijn. Wij zijn, onbewust gehoorzaam; ' Als we onbewust gehoorzaam zijn, vinden we onszelf niet gehoorzaam, maar realistisch, normaal of rationeel. We leven alsof we weten hoe het leven echt is.' - Adam Phillips

Ondanks onze langere levensduur zien we dat mensen op jongere leeftijd ziektes en stoornissen ontwikkelen waarvoor ogenschijnlijk een duidelijke verklaring ontbreekt. De oorzaak van vervreemding ligt in het concurrentieprincipe gebaseerd op het gevoel constant geëvalueerd te worden.

Het idee dat concurrentie alleen maar ons professioneel leven betreft en we thuis lekker kunnen relaxen, klopt niet langer. Ik ben een product dat ik zelf aan de man moet brengen, in voortdurende competitie met andere producten in een omgeving die een grote markt geworden is.

De verplichting om steeds meer te voldoen aan het verwachte ideaal maakt dat we steeds harder ons best doen. Tot het helemaal mislukt  burn- out en depressie zijn de algemene noemers voor een instorting die volgt op een vaak langdurige periode van inspanning, naast alle andere medisch- psychologische gevolgen van stress.

Als het de verkeerde richting uitgaat, laat mijn lijf van zich horen ' Mijn lichaam heeft niet dezelfde ideeën als ik.' - Roland Barthes

Als ik mij identificeer met: beter als ik  mij vervreemd aan- beelden en idealen die tegen mijn lichaam  ingaan ,dan is mijn buik de eerste lichaamsregio die protest aantekent, lang voordat ik bewust besef wat er aan de hand is.Wanneer ik daar geen gehoor aan geef en ondanks de protesten verder ga op de ingeslagen weg, worden de signalen dwingender en verschuift protest naar ongemak en pijn en vervolgens naar ziekte.

Mijn lichaam tekent protest aan. Geef ik daar gehoor aan? Bij gebrek aan een goede afstemming op mijn lichaam doe ik dat niet. Het kan nog erger: vanuit het concurrentie- principe kan ik een stap verdergaan om de pijn als deel van het ' offer' beschouwen dat ik moet brengen om een ideale vrouw of man te worden, als een te betalen prijs voor succes. Een dergelijke interpretatie van pijn illustreert hoe vervreemding erin slaagt ons een voordehandliggende betekenis van signalen te doen negeren of zelfs om te keren.

Pijn lezen als aanmoedigimg om nog harder door te gaan op de ingeslagen weg - veel gekker hoeft het niet te worden.Uiterlijke vervreemdimgseffecten zijn niets vergeleken met de dodelijke vervreemdingseffecten op de binnenkant van ons lichaam. Onderzoek legt steeds duidelijker het verband tussen langdurige stressen ernstige ziektes. Mensen ontwikkelen op jongere leeftijd ziektes en stoornissen waarvoor ogenschijnlijk een duidelijke verklaring ontbreekt.

Deze ziektes hebben een lange voorgeschiedenis waarbij ons lichaam al heel wat signalen gaf dat we  verkeerde 'keuzes' aan het maken zijn, als individu en als gemeenschap. Zonder afstemming op je lichaam is een goed leven niet mogelijk.