Levensproces

Het zelf

Ieder van ons heeft een bewust zelfmodel- geïntegreerde beelden van onszelf als geheel, die stevig verankerd zijn in achtergrondemoties en fysieke gewaarwordingen. De aldoor door onze hersenen gecreëerde simulatie van de wereld is gebouwd rond een kern. Maar we zijn niet in staat die kern als zodanig te ervaren of ons zelfmodel als model te ervaren. De bewuste ervaring dat je een zelf bent ontstaat doordat een groot deel van het zelfmodel in je hersenen, transparant is.

We zijn egomachines, maar we hebben geen zelf. Ieder van ons leeft zijn of haar  leven in zijn of haar eigen egotunnel, waarbij we geen rechtstreeks contact hebben  met de uitwendige werkelijkheid, maar wel een innerlijk, eerstepersoons perspectief bezitten. We kunnen de egotunnel niet verlaten, omdat er niemand is die we kunnen verlaten.

Het levensproces

' Het ego is een aangeleerd zelfbeeld waarmee we onszelf identificeren'. - Jan Geurtz

Het ego is slechts een complexe fysieke gebeurtenis- een activeringsproces in je centrale zenuwstelsel. Het systeem als geheel (de egomachine) of het organisme dat gebruikmaakt van dit door de hersenen geconstrueerde bewuste zelfmodel kunnen we een 'zelf' noemen. In dit geval zou een zelf dan simpelweg een zichzelf organiserend en zichzelf onderhoudend fysiek systeem zijn dat zichzelf kan representeren op een niveau van algemene beschikbaarheid.

Het zelf is geen ding, maar een proces. Zolang het levensproces - het onafgebroken proces van zelfstabilisatie en zelfhandhaving- wordt weerspiegeld in een bewuste egotunnel, zijn we dan ook 'zelven'. Of beter gezegd, 'zelvende' organismen: zodra we wakker worden, start het fysieke systeem- dat wil zeggen, wijzelf- het 'zelvings'-proces. Er begint een nieuwe keten van bewuste gebeurtenissen, het levensproces komt op een hoger niveau van complexiteit opnieuw tot zichzelf.

Een nieuw mensbeeld

Er is in de wetenschap en de filosofie een nieuw mensbeeld aan het ontstaan. Deze ontwikkeling wordt gestuurd door de moleculaire genetica en evolutietheorie, en door de cognitieve neurowetenschap van bewustzijn en de filosofie van de geest.

We moeten zorgvuldig onderscheid maken tussen twee verschillende vragen: wat is een mens? En wat zou een mens in de toekomst moeten zijn?